شدت نور لامپ ( شدت روشنایی لامپ )

شدت نور چیست ؟

شدت نور، حاصل‌ضرب تابع روشنایی در شدت نوری است که در واحد زاویه فضایی در جهتی خاص از یک منبع نور ساطع می‌شود. واحد اندازه‌گیری شدت روشنایی کاندلا یا کندلا است که با نماد یا یکای cd در سیستک IS نمایش داده می شود. اگر شار نوری یک لومن از زاویه فضایی یک استرادیان منتشر شود، شدت نور، یک کاندلا خواهد بود. با این مطلب از مجله میتره همراه باشید تا به بررسی مفاهیم اصلی روشنایی مانند شدت نور لامپ ، شدت روشنایی لامپ ، شار نوری ، بازده نوری ، درخشندگی و … بپردازیم.

براساس تعریف ماهیت نور می توان گفت به عبارتی دیگر شدت نور، نیروی تابیده از سوی یک سرچشمه نور در جهتی مشخص است که توسط تابع روشنایی (یک مدل استانداردشده از حساسیت چشم انسان به طول موج‌های مختلف که با نام تابع اثرگذاری نور هم شناخته می‌شود) وزن داده می‌شود. یک شمع معمولی هم با تقریب نه‌چندان خوب یک کاندلا شدت نور دارد. اگر گسیل در برخی جهت‌ها به وسیلهٔ یک مانع کدر مسدود شود، گسیل در جهت‌هایی که مسدود نشده‌اند همچنان تقریباً ۱ کاندلا خواهد بود. کلمه کاندلا در زبان لاتین و بسیاری از زبان‌های نوین به معنای شمع است.

شار نوری

شار نوری میزان نوری که از یک لامپ منتشر می شود شاری نوری (Luminous Flux) نام دارد. یکای سنجش شار نوری لومن (Lumen) است که با حرف یونانی فی (Φ) نشان داده می شود. به این ترتیب برای اینکه بگوییم یک لامپ چه میزان نور میدهد از اصطلاح شار نوری استفاده می کنیم. به عنوان مثال شار نوری یک لامپ فلورسنت ۳۶ وات ۲۸۵۰ لومن و شار نوری یک لامپ ال ای دی حبابی ۱۵ وات مبتره ۳۶۰۰ لومن و لامپ ۱۰۰ وات ۸۵۰۰ لومن است.

شدت نور

چنانچه نور لامپ توسط یک رفلکتور در زاویه معینی هدایت شود (مانند لامپ های هالوژن رفلکتور دار)، در این صورت میزان نور منتشر شده از این لامپ را با شدت نور ان می سنجند. شدت نور (Light Intensity) برابر است با میزان نور منتشر شده از واحد زاویه فضایی. واحد سنجش شدت نور کندل یا شمع است که با cd نشان داده می شود. به عنوان مثال برای سنجش لامپ ها از مفهوم شدت نور استفاده می شود.

بازده نوری

بازده نوری برابر با نسبت شار نوری به توان الکتریکی مصرفی است (lm/W). در حقیقت، این کمیت معادل با بازده اقتصادی منابع نوری است. به عنوان مثال بازده پنل ال ای دی سقفی ۳۰ وات میتره ۹۰ است.

شدت روشنایی

یکی از مهمترین شاخص های سنجش میزان روشنایی در سطح محیط شدت روشنایی است (Illuminance)که عبارت است از میزان شار نوری تابیده شده به واحد سطح. واحد سنجش شدت روشنایی لوکس (Lux) است. استانداردهای روشنایی، مقادیر شدت روشنایی لازم در هر محیط را تعیین میکنند. به عنوان مثال برای یک دفتر کار، شدت روشنای متوسط ۵۰۰ لوکس و برای یک زمین فوتبال در سطح مسابقات بین المللی تا شدت روشنایی ۳۵۰۰ لوکس توصیه می شود.

درخشندگی

اثر فیزیولوژیکی نور روی چشم ما درخشندگی نام دارد. این پارامتر در طراحی روشنایی اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند. واحد سنجش درخشندگی کندل بر متر مربع (Cd/m^۲) است.

درخشندگی به دو صورت تعریف می شود:

درخشندگی حاصل از یک منبع نور: برابر است با شدت نور منتشر شده از منبع به مساحت آن
درخشندگی حاصل از یک سطح روشن: متناسب است با میزان شدت روشنایی در سطح و ضریب انعکاس ان

خیرگی

خیرگی یکی از نتایج منفی نورپردازی و طراحی روشنایی نامناسب است که در اثر روشنایی بیش از حد در یک ناحیه ایجاد می‌شود. استفاده از چراغ نامناسب، جایابی نامناسب چراغ و انعکاس بالا از دلایل مهم خیرگی هستند که سبب سوزش چشم و خستگی ذهن می‌شوند.