پس از تولد نوزاد یکی از اتفاقات که ممکن است برای نوزاد پیش بیاید و ذهن مادرها و پدرها را درگیر کند زردی نوزاد است. والدین بعد از تولد فرزندشان شاید متوجه زدی بچه شوند شوند و به دنیال راه حلی این موضوع خواهند بود. شاید بعضی از والدین سراغ روش های سنتی بروند مانند این باور که اگر نوزاد چند روز بدون لباس زیر نور مهتابی قرار بگیرد مشکل حل میشود. اما آیا خرید لامپ برای زردی نوزاد ( خرید لامپ مهتابی برای زردی بچه ) راه حل درست است و آیا این موضوع علمی است؟ باید بدانید زردی فیزیولوژیک از روز دوم یا سوم تولد شروع میشود، اما پس از گذشت ۱۰ روز تا دو هفته به حد طبیعی برمیگردد. با این مطلب از مجله میتره همراه باشید تا به بررسی علمی این موضوع بپردازیم.
نور مهتابی برای زردی بچه یا نور فتوتراپی برای نوزاد ؟
بر خلاف تصور برخی افراد، خرید لامپ برای زردی بچه ( خرید لامپ مهتابی برای زردی نوزاد ) و استفاده از آن در منازل در فتوتراپی نوزادان مبتلا به زردی کارایی ندارد. حتی ممکن است استفاده از این لامپها به ادامه زردی نوزاد و عوارض خطرناک بعدی منجر می شود. نور فتوتراپی برای درمان زردی نوزادان باید با دستگاههای مخصوص انجام شود و نور مورد استفاده برای این کار با لامپهای مخصوص باید ترجیحاً آبی و در مواردی سبز باشد که نوری با طول موج کوتاه است تا بدین ترتیب بیلی روبین موجود در سطح پوست نوزاد شکسته و دفع شود.
حداقل فاصله لامپ از نوزاد باید ۴۵ تا حداکثر ۷۵ سانتی متر باشد و لامپی با فاصله بیشتر از ۷۵ سانتی متر نتیجه مناسب درمانی را نمی دهد. همچنین لامپ مورد استفاده طول عمر مشخصی دارد و غالباً ۱۲۰۰ تا ۲۰۰۰ ساعت کارکرد دارد. از این رو باید بر اساس طول عمر مفید از این لامپها استفاده شود تا اثر درمانی داشته باشد.
در هنگام فتوتراپی برای جلوگیری از آسیب چشمی باید در طول مدت فتوتراپی چشم های نوزاد را با آی پد بست و شاخص مهم محافظت چشم این است که پس از برداشتن آی پد دور چشم نوزاد زرد رنگ است.
ناحیه ژنیتال از دیگر مناطق حساس در نوزادان است که در نوزادان پسر نیز طول موج های کوتاه سبب عقیمی آنها می شود از این رو محافظت این ناحیه در هنگام فتوتراپی الزامی است.
به نوزاد تحت فتوتراپی باید مایعات فراوانی داده شود چون در این مدت میزان تبخیر پوستی افزایش می یابد البته برای بهتر شدن میزان دفع نوزاد تغذیه با شیر مادر بیش از هر موضوعی و در درجه نخست اهمیت توصیه می شود.
زردی فیزیولوژیک از روز دوم یا سوم تولد شروع میشود، اما پس از گذشت ۱۰ روز تا دو هفته به حد طبیعی برمیگردد.
در واقع تغذیه نوزاد با شیر ما در سطح بیلیروبین را کاهش میدهد. البته گاهی اوقات زردی در هفته اول تولد نوزاد بروز میکند که علت آن کمبود شیر مادر و تغذیه نا کافی نوزاد است. حتی زردی میتواند ناشی از ناسازگاریهای خون باشد.
حتی اگر RH خون مادر منفی و RH خون نوزاد مثبت باشد،احتمال ایجاد زردی متوسط تا شدید وجود دارد. این در حالی است که در حال حاضر با تزریق آمپول رو گام از ایجاد این نوع زردی در حاملگی بعدی جلوگیری میشود.
از طرفی معمولا مادرانی که گروه خونی O دارند،اگر نوزادشان گروه خونی A یا B داشته باشد،ممکن است دچار زردی شود. البته این یک قانون کلی نیست اما در صورت بروز،زردی در اغلب موارد شدید است و نیاز به بستری در بیمارستان دارد.
در این میان مادر دیابتی، ابتلا به فاویسم،کمکاری تیروئید، سابقه زردی در زایمانهای قبلی و… عواملی هستند که خطر بروز زردی در نوزادان را افزایش میدهند. در این میان یکی از اصول درمان استفاده از لامپهای مخصوص به نام لامپ فتوتراپی است.
تابیدن نور این لامپها به نوزاد باعث کاهش زردی میشود. البته در شرایطی که میزان بیلیروبیندرحدی است که نیاز به تعویض خون باشد نمیتوان از فتوتراپی استفاده کرد. در این میان بسیاری از مادربزرگها مصرف شیرخشت را در برطرف کردن زردی موثر میدانند و برخی از متخصصان هم این موضوع را تایید میکنند و میگویند استفاده از قطره خوراکی شیرخشت موجود در داروخانهها همراه با نور درمانی تا حد زیادی در درمان این بیماری موثر است.
اما یکی از مهمترین پرسشهای والدین از متخصصان کودک این است که برای درمان زردی نوزادشان میتوانند او را در معرض نور مهتابی قرار دهند؟ باید گفت اشعهای که از مهتابی ساطع میشود، بیلیروبینهای رسوب کرده را شکسته و به قطعا تریز تبدیل میکند تا از طریق ادرار دفع شوند، اما این موضوع حتما باید به تجویز پزشک باشد چون مهتابی قابل مقایسه با فتوتراپی نیست و انجام خودسرانه این کار و تاخیر در درمان میتواند سلامت نوزاد را به خطر بیندازد.
استفاده از لامپ مهتابی به جای لامپ های فلورسنت چه مشکلاتی دارد ؟
از مهم ترین عوارض استفاده از لامپ های مهتابی می توان به احتمال شکستن این لامپ های مهتابی در حین استفاده اشاره نمود. این مسئله بسیار با اهمیت است و می تواند برای نوزاد شما مشکل ساز شود. استفاده از این لامپها همچنین
تغییر دما
نوسان جریان
و بسیاری خطرات دیگر میشود.
مزایای استفاده از لامپ های فلورسنت در درمان زردی چیست ؟
بهتر است بهجای استفاده از لامپهای مهتابی به دنبال راهکار مناسب، امن و بیخطر و علمی، اصولی و کاربردی باشید که بیشترین بازدهی را در کمترین زمان به دنبال داشته باشد. این روش استفاده از دستگاه زردی نوزاد در منزل و یا بستری در بیمارستان است. لامپ های فلورسنت در دستگاه فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد بهصورت کاملاً مناسب جاسازی شده است. بنابراین هیچ خطری نوزاد شما را تهدید نمیکند. ازاینرو استفاده از دستگاه زردی شکن برای درمان زردی نوزادی بهترین روش میباشد.