سیستم بینایی انسان و عملکرد چشم
چشم حساسترین عضو بدن انسان و احتمالا کاربردیترین آنها است. در مورد عملکرد چشم و بینایی انسان چقدر میدانیم؟ بیش از ۸۰ درصد اطلاعات ورودی به مغز ما از طریق چشم ها انجام می شود پس می توان گفت مهمترین حس انسان، حس بینایی اوست. کارکرد چشم و بطورکلی اجزای سیستم بینایی انسان با هم کار میکنند تا تصویری از دنیای خارج تهیه کنند تا مغز آن را تفسیر کند و ادراک انسان شکل گیرد.
توانایی تشخیص نور و روشنایی تقریباً در تمام موجودات زنده اعم از جانوران و گیاهان وجود دارد. گیاهان از طریق فرآیند فوتوسنتز از نور برای رشد خود استفاده میکنند. جانوران از نور برای شکار کردن یا تشخیص و فرار از دست شکارچی استفاده میکنند.
برخی معتقدند که توسعهی دید استریوسکوپیک در کنار بزرگ شدن مغز انسان و همچنین استفاده نکردن از دستها برای حرکت و در نتیجه آزاد شدن دستها برای انجام کارهای پیچیدهتر باعث شده است انسان به چنین سطح بالایی از هوش و توانمندی دست یابد. گفتنی است این دید اغلب به توانایی درک عمق و دید سه بعدی اشاره دارد که ناشی از اطلاعات بصری است که از دو چشم دریافت میشود. ما در این مقاله از مجله لامپ ال ای دی میتره قصد داریم بهطور خلاصه به سیستم بینایی انسان ، عملکرد چشم ، ساختمان چشم و … می پردازیم.
آناتومی اساسی چشم
چشم با وجود اندازهی کوچکی که دارد یک ارگان پیچیده به شمار میآید. چشم انسان ۲.۵۴ سانتیمتر عرض، ۲.۵۴ سانتیمتر عمق و ۲.۳ سانتیمتر ارتفاع دارد. در ادامه به معرفی بخش های اصلی چشم پرداخته شده است.
صلبیه
پرده ای سفید و محکم که تمام کره چشم را فرا می گیرد و وظیفه محافظت از اعضا و اجزای ظریف داخلی چشم است. سفیدی چشم، مقداری از این پرده است که به طور معمول دیده می شود.
مشیمیه
در داخل صلبیه لایه نازک و لطیفی وجود دارد که وظیفه آن تغذیه اجزای چشم است. مشیمیه از رنگدانه هایی به نام ملانین تشکیل شده است که رنگ سیاه داخل چشم، به دلیل وجود همین رنگدانه هاست. این رنگدانه های سیاه، از انعکاس مکرر پرتوهای نور در داخل چشم جلوگیری می کنند تا تصویری واضح بر روی شبکیه تشکیل شود.
شبکیه
شبکیه پرده ای عصبی است که گیرنده های نوری سیستم بینایی انسان بر روی آن قرار دارند و به وسیله اعصاب بینایی، به مغز متصل میشوند. شبکیه پیچیده ترین بافت چشم است.
زجاجیه
مایعی است شفاف و ژله مانند که فضای داخل کره چشم را پر میکند و وظایف زیر را بر عهده دارد:
- شکل کروی چشم را حفظ می کند
- برخی از پرتوهای ماوراء بنفش را جذب کرده و از شبکیه محافظت می کند
- همراه با عدسی و قرنیه در شکست نور و تشکیل تصویر بر روی شبکیه نقش دارد
زلالیه
در پشت قرنیه و جلوی عدسی ناحیه ای وجود دارد که با مایعی شبیه به آب پر شده است. پرتوهای نور با شکست در این ناحیه آماده تابش بر روی شبکیه میشوند.
عدسی
عدسی وظیفه شکست پرتو های نور و تطبیق آنها بر روی شبکیه را بر عهده دارد. عدسی با توجه به فاصله اجسام از چشم، تغییر سایز میدهد تا پرتوهای نور را به درستی بر روی شبکیه متمرکز کند. عدسی در پشت مردک قرار دارد و به وسیله ماهیچه های مژگانی کنترل می شود.
قرنیه
قرنیه اولین قسمت در مسیر ورود نور به چشم است و بافتی شفاف دارد. بیشترین شکست پرتوهای نور در قرنیه رخ می دهد.
عنبیه
قسمت رنگی چشم عنبیه نام دارد. خصوصیات و ساختمان عنبیه هر فرد، مانند اثر انگشت او، منحصر به فرد است. ماهیچه های این بافت با انقباض و انبساط خود موجب تنظیم قطر مردمک میشوند.
مردمک
سوراخ وسط عنبیه مردمک نام دارد و مقدار نور وارد شده به چشم را کنترل می کند. وقتی چشم در محیطی تاریک قرار می گیرد مردمک گشاد شده و موجب می شود پرتوهای بیشتری از نور وارد چشم شوند و در محیط های روشن، با تنگ شدن مانع از ورود پرتوهای مزاحم نور به داخل چشم خواهد شد.
ماهیچه مژگانی
ماهیچه مژگانی وظیفه تراوش مایع زلالیه و تغییر تحدب عدسی را بر عهده دارد.
نحوه کارکرد چشم
سیستم بینایی انسان دارای ۵ مدل گیرنده نوری می باشد. عملکرد چشم بدین صورت است که گیرنده های نوری موجود چشم، نور مرئی را به پالس های الکتریکی تبدیل می کنند و توسط اعصاب بینایی آنها را به قسمت مرکزی مغز انتقال میدهند. مغز پردازش این پالس های الکتریکی را انجام داده و منجر به درک ما از محیط می شود.
دریافت نور در چشم
وقتی نور وارد چشم میشود ابتدا از قرنیه عبور میکند، سپس از زلالیه گذشته و وارد عدسی شده و از آنجا هم وارد زجاجیه میشود و در نهایت به شبکیه میرسد. شبکیه قسمتی از چشم از است که وظیفهی تشخیص نور را بر عهده دارد.
تشخیص رنگها توسط چشم
مواد شیمیایی حساس به رنگ در سلولهای مخروطی شکل رنگدانههای مخروطی نام دارند که بسیار شبیه به مادهی شیمیایی حساس به نور در سلولهای استوانهای شکل هستند. قسمت رتینال این ماده همانند رودوپسین است اما قسمت اسکوتوپسین با فوتوپسین جایگزین شده است. در نتیجه میتوان گفت مادهی شیمایی حساس به رنگ از دو قسمت رتینال و فوتوپسین تشکیل شده است. سه نوع رنگدانهی حساس به رنگ وجود دارد:
- رنگدانهی حساس به رنگ قرمز
- رنگدانهی حساس به رنگ سبز
- رنگدانهی حساس به رنگ آبی
سلولهای مخروطی شکل دارای این سه نوع رنگدانه هستند و در نتیجه به ترکیب این رنگها با یکدیگر یا به عبارت دیگر به تمام رنگها حساس هستند. درواقع چشم انسان تقریبا تمام رنگهایی که از ترکیب سه رنگ آبی، سبز و قرمز به وجود آمدهاند را میتواند تشخیص دهد. باید در نورپردازی به این نکات و عملکرد چشم و کارکرد چشم در مقابل رنگ ها توجه داشت.
بینایی انسان
وضوح بینایی یک شخص با خواندن چارت اسنلن که در فاصلهی ۲۰ فوتی او قرار گرفته است اندازهگیری میشود. استاندارد وضوح بینایی مشخص میکند که یک شخص با بینایی عادی وقتی در فاصلهی ۲۰ فوتی از چارت اسنلن قرار میگیرد چه حروفی را میتواند یا نمیتواند تشحیص دهد. اگر شما دارای بینایی ۲۰/۲۰ باشید به این معنی است که وقتی در فاصلهی ۲۰ متری چارت قرار گیرد همان چیزی را میتوانید ببینید که یک شخص با بینایی طبیعی میتواند ببیند. به عبارت دیگر وقتی شما دارای بینایی ۲۰/۲۰ هستید یعنی بینایی و عملکرد چشم شما مشکلی ندارد. گفتنی است اکثر جمعیت جهان همان چیزی را در فاصلهی ۲ فوتی میبینند که شما میتوانید ببینید.
اگر شما دارای بینایی ۴۰/۲۰ باشید به این معنی است که وقتی شما در فاصلهی ۲۰ فوتی چارت قرار گرفته باشید همان چیزی را میبینید که یک شخص با بینایی عادی در فاصلهی ۴۰ فوتی میبیند. به عبارت دیگر اگر شما در فاصلهی ۲۰ فوتی چارت و یک شخص دیگر با بینایی طبیعی در فاصلهی ۴۰ فوتی همان چارت ایستاده باشید به یک اندازه متوجه جزئیات آن میشوید. اگر بینایی شما ۱۰۰/۲۰ باشد یعنی شما که در فاصلهی ۲۰ فوتی چارت ایستادهاید تنها چیزی را میبینید که یک شخص با بینایی طبیعی در فاصلهی ۱۰۰ فوتی ببیند. اگر بینایی شما ۲۰۰/۲۰ باشد طبق استاندارد وزارت بهداشت ایالات متحده قانونا یک شخص نابینا به شمار میآیید.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید مطالب شدت نور لامپ ( شدت روشنایی لامپ )،تاثیر نور و روشنایی بر سلامت روانی انسان و تاثیر چشمک زدن لامپ بر سلامت افراد را مطالعه نمایید.
لازم به ذکر است انواع لامپ ال ای دی میتره با رعایت نکات استاندارد برای سلامت چشم ها تولید می شود و با خرید لامپ ال ای دی میتره خیالتان از بابت این موضوع راحت باشد.
درود فراوان
مطلب بسیار جذاب بود 🙏🏼🌸
سپاس